Αν δεν αισθάνεστε έκπληξη ή αποτροπιασμό στην ιδέα ενός ανθρώπου που σκέφτεται στα σοβαρά να αυτοκτονήσει επειδή το τηλεφώνημα που περιμένει δεν έρχεται, τότε είτε έχετε υπερεμπλεκόμενο στυλ δεσμού, είτε μπορείτε να μπείτε στη θέση κάποιου που σχετίζεται με αυτό τον τρόπο.
Με εξαίρεση τους τυχερούς που μεγάλωσαν με ασφάλεια και τα πηγαίνουν μια χαρά στις σχέσεις τους (ασφαλές στυλ δεσμού), όσοι έχουν μεγαλώσει μέσα στην ανασφάλεια, έχουν υιοθετήσει κάποιους παράξενους ή ανορθόδοξους τρόπους να σχετίζονται με τους άλλους.
Σχετικό άρθρο: Για τις συνέπειες της έλλειψης αποδοχής κατά το μεγάλωμα, δείτε το άρθρο Έχασα τον Εαυτό μου Λόγω Έλλειψης Αγάπης.
Κάποιοι αποφεύγουν τις σχέσεις (απορριπτικό στυλ δεσμού), κάποιοι φοβούνται τις σχέσεις (φοβικό στυλ δεσμού) και κάποιοι άλλοι, που σκέφτονται να βλάψουν τον εαυτό τους επειδή εκείνος που αγαπούν δεν παίρνει τηλέφωνο, είναι άνθρωποι που ζουν και να αναπνέουν για τις σχέσεις (υπερεμπλεκόμενο στυλ δεσμού).
Διαβάστε ακόμα: Η περίπτωση που αντιλαμβάνομαι το πλησίασμα του άλλου ως απειλή στην ελευθερία μου, στο άρθρο Θέλεις να Μάθεις γιατί σε Κρατάω σε Απόσταση; Η περίπτωση που φαίνεται σαν να μην θέλω ο άλλος να με πλησιάσει ενώ στην πραγματικότητα Δεν είναι ότι δεν θέλω, είναι που Φοβάμαι.
1. Έχω κόλλημα με τις σχέσεις
Μιλάμε για πλήρη απορρόφηση στην ερωτική ζωή.
Ο υπερεμπλεκόμενος τύπος [*] ξοδεύει πολλή ενέργεια σκεπτόμενος τη σχέση του ή, αν δεν έχει σχέση, περνάει πολύ χρόνο νιώθοντας μόνος και επιθυμώντας διακαώς να προσκολληθεί σε κάποιον.
Βιώνει τον έρωτα με έναν τρόπο εμμονικό – με υπερβολική εμπλοκή, μεγάλη επιθυμία ανταπόκρισης και ανεξέλεγκτη κτητικότητα [1]. Ο ακραίος συναισθηματισμός του φέρνει τους άλλους σε δύσκολη θέση, για παράδειγμα, όταν κλαίει δημοσίως ή όταν αλλάζει ριζικά διάθεση μέσα σε μια στιγμή [2].
Σχετικό θέμα: Η οριακή εμπειρία του έρωτα ως έκσταση, ως κρίση κι ως ευκαιρία για μεταμόρφωση, στο άρθρο Η Ψυχο(παθο)λογία του Έρωτα.
Όταν γνωρίζει κάποιον, με το καλημέρα σχεδόν, αισθάνεται έτοιμος να δεσμευτεί. Εστιάζει στα κοινά στοιχεία παραβλέποντας πιθανές ασυμβατότητες και στη βιασύνη του να υπογράψει το συμβόλαιο, αποδέχεται εν λευκώ όλους τους όρους, ξεχνώντας να θέσει τους δικούς του.
Η σχέση γίνεται το κέντρο του κόσμου και όλα τα υπόλοιπα παύουν να έχουν σημασία. Η ανάγκη για συνεχή αλληλεπίδραση με τον άλλο (επαφές, τηλεφωνήματα, μηνύματα, email, σήματα καπνού) είναι τόσο επιτακτική που η έλλειψή της τον κατακλύζει με άγχος. Όταν δεν είναι μαζί, μετρά τα λεπτά μέχρι την επόμενη συνάντηση, ενώ φροντίζει να υπάρχει πάντα κάτι προγραμματισμένο, γιατί δεν αντέχει να μην ξέρει πότε θα ξαναδεί τον άλλο.
Μειώνοντας την απόσταση καταφέρνει κάπως να κατευνάσει την αγωνία του [3], αλλά η δίψα του για οικειότητα είναι τόσο μεγάλη που μοιάζει να μην ικανοποιείται ποτέ. Η παραμικρή κίνηση αυτονομίας τον απελπίζει και τον γυρίζει στο μηδέν.
2. Χρειάζομαι αποδείξεις αγάπης
Ποτέ δεν καταφέρνει να αισθανθεί ότι κάποιος τον αγαπά αληθινά. Δεν μπορεί να το χωρέσει στο μυαλό του και στην εικόνα που έχει για τον εαυτό του.
Αντίθετα, αισθάνεται ότι ο σύντροφός του δίνει μικρότερη αξία στη σχέση από ό,τι ο ίδιος και ανησυχεί ότι ο γρήγορος ρυθμός με τον οποίο θέλει να προχωρήσουν τα πράγματα θα τρομάξει και θα διώξει τον άλλο.
Ο μεγαλύτερος φόβος του είναι ότι θα τον εγκαταλείψουν, γι’ αυτό ψάχνει με τις υπερευαίσθητες κεραίες του να εντοπίσει κάθε σημάδι δισταγμού ή απομάκρυνσης.
Μια μικρή αργοπορία σημαίνει ότι ο άλλος έφυγε για πάντα ή ότι βρήκε κάποιον άλλο. Μια μικρή αστοχία, για παράδειγμα ο άλλος δεν τηλεφώνησε όταν είπε ότι θα τηλεφωνήσει, ερμηνεύεται ως κοροϊδία και έλλειψη αγάπης. Κάθε συμπεριφορά, οσοδήποτε ασήμαντη ή άσχετη, είναι εν δυνάμει απειλητική για τη σχέση. Ακόμα και χωρίς στοιχεία, ο “υπερεμπλεκόμενος” τα παίρνει όλα προσωπικά και φέρνει την καταστροφή. Αν τον βάλεις να διαλέξει ανάμεσα στα πιθανά σενάρια, με κλειστά τα μάτια θα διαλέξει το χειρότερο.
Το πρόβλημα πίσω από όλα αυτά είναι ότι έχει πολύ κακή εικόνα για τον εαυτό του και πολύ καλή εικόνα για τους άλλους [4]. Για να νιώσει καλά, αναζητά απεγνωσμένα την αποδοχή τους, χωρίς όμως να τρέφει ελπίδες ότι θα την πάρει, γιατί πιστεύει ότι εκείνοι, ως καλύτεροι του, θα καταλάβουν πόσο ανάξιος είναι και θα τον απορρίψουν [5].
Με απλά λόγια, βρίσκεται στο έλεός τους. Η αγάπη τους σημαίνει ότι εκείνος αξίζει κάτι, γι’ αυτό κρεμιέται πάνω τους με τόση μανία και απόγνωση [6]. Γι’ αυτό τους ανεβάζει σε βάθρο, υποτιμώντας τον εαυτό του και τρέμοντας στην ιδέα ότι εκείνοι δεν θα ανταποκριθούν. Επειδή η αξία του εξαρτάται από εκείνους.
Σχετικά θέματα: Η αίσθηση ότι μας υπέβαλαν σε αξιολόγηση, εκτίμησαν την αξία μας και τελικά μας καταχώρησαν ως ανεπαρκείς και απόβλητους, στο άρθρο Απόρριψη σημαίνει Αξιολογηθήκαμε και Βρεθήκαμε Λίγοι. Η απεγνωσμένη και καταδικασμένη σε αποτυχία προσπάθεια να αποκτήσουμε αξία μέσα από κάποιον άλλο, στο άρθρο Αν με Αγαπήσεις θα Σημαίνει ότι Αξίζω Κάτι.
Ελάτε να μου διηγηθείτε την ιστορία σας και να βρείτε τη θέση σας στο χώρο και στο χρόνο.
3. Κάνω τα πάντα για να αποτρέψω το τέλος
Πολύ συχνά, θυμίζει κακομαθημένο μωρό.
Ζητά επίμονα διαβεβαιώσεις ότι ο άλλος τον αγαπά κι ότι η σχέση δεν κινδυνεύει και μόλις τις πάρει ηρεμεί και είναι χαρούμενος. Αν όμως δεν τις πάρει, αντιδρά με δυσφορία, οργή ή απέραντη θλίψη και μεταχειρίζεται κάθε μέσο προκειμένου να τις αποσπάσει, έστω με το ζόρι.
Στην ουσία εξασκεί το ταλέντο που ανέπτυξε μικρός: να βρίσκει χίλιους δυο ευφάνταστους τρόπους προκειμένου να αποσπάσει προσοχή από ανθρώπους που δεν την προσφέρουν απλόχερα.
Μπροστά στο σκοπό λοιπόν, που είναι η απόσπαση της προσοχής του άλλου (ακόμα και της αρνητικής), όλα τα μέσα είναι άγια: απόπειρες αποπλάνησης, πρόκληση ενοχών, κατηγορίες, εκβιασμοί και απειλές.
Κατά τη γνώμη του, αυτή η συμπεριφορά είναι απολύτως δικαιολογημένη.
Επειδή βάζει τη σχέση ως πρώτη προτεραιότητα και φέρεται ως αφοσιωμένος σύντροφος, θεωρεί ότι του οφείλεται το ίδιο επίπεδο αφοσίωσης. Ξεχνάει ότι απαιτεί ανταπόκριση επιπέδου μακροχρόνιας σχέσης από έναν άνθρωπο που γνωρίζει μόλις μερικές εβδομάδες ή λίγους μήνες.
Σχεδόν πάντοτε εμφανίζεται διαφορά φάσης, επειδή ελάχιστοι άνθρωποι μπορούν να ακολουθήσουν τους ρυθμούς του.
Εκείνος απορεί που οι άλλοι δεν έχουν τη δική του ετοιμότητα. Δεν μπορεί να καταλάβει πώς του βάζουν όρια τη στιγμή που ο ίδιος, όχι απλώς δεν χρειάζεται όρια, αλλά το όνειρό του είναι η συγχώνευση.
Σχετικό άρθρο: Η δυσκολία να αναγνωρίσουμε την παραβίαση των ορίων μας και να εντοπίσουμε το πού τελειώνουμε εμείς και πού αρχίζουν οι άλλοι, στο άρθρο Για Όλα Υπάρχει ένα Όριο.
Θυμώνοντας με την έλλειψη συντονισμού, αρχίζει να κρατάει σκορ, με την ελπίδα να ισοφαρίσει, για παράδειγμα, λέγοντας ότι είναι απασχολημένος ενώ δεν είναι, καθυστερώντας επίτηδες να απαντήσει στα μηνύματα και περιμένοντας ο άλλος να κάνει την πρώτη κίνηση έπειτα από ένα τσακωμό.
Αν με τα καμώματά του η σχέση διαλυθεί, νιώθει τόσο πιεστική την ανάγκη για αποκατάσταση της σύνδεσης που είναι αδύνατον να μείνει με σταυρωμένα χέρια.
Καταρχάς βάζει κάτω όλα τα στοιχεία και τα αναλύει διεξοδικά. Φέρνει στο μυαλό του την τελευταία ή τις τελευταίες συναντήσεις, τα μηνύματα και τα λόγια που αντηλλάγησαν και προσπαθεί να εντοπίσει το ακριβές σημείο όπου τα πράγματα πήραν το στραβό το δρόμο.
Οπλισμένος με αυτή τη γνώση, αναζητά συμβουλές από φίλους ή ψάχνει στο Internet με τη φράση-κλειδί “με άφησε, τι να κάνω;” και δοκιμάζει κάθε πιθανή στρατηγική επανασύνδεσης ή, αν προτιμάτε, χειρισμού:
“Να στείλω γράμμα λέγοντας ότι τον αγαπάω και ζητώντας μια δεύτερη ευκαιρία;”
“Να παραστήσω τον αδιάφορο, ώστε να νομίσει ότι τον ξεπέρασα;”
“Να βάλω κάποιον τρίτο να του μιλήσει;”
“Να βγω με κάποιον άλλο για να τον κάνω να ζηλέψει;”
“Να κόψω κάθε επικοινωνία ώστε να ανησυχήσει ότι με έχασε για πάντα;”
“Να βάλω φωτιά στο αυτοκίνητό του;”
Εντάξει, αυτό το τελευταίο με το αυτοκίνητο είναι λίγο τραβηγμένο, αλλά ένα μικρό ποσοστό “υπερεμπλεκόμενων” μάλλον θα το σκεφτεί και ένα ακόμα μικρότερο θα το κάνει κιόλας…
4. Στο τέλος όλοι με εγκαταλείπουν
Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντέχουν τη συμπεριφορά του και, αργά ή γρήγορα, τον εγκαταλείπουν. Είναι η στιγμή βέβαια που οι χειρότεροι φόβοι του επαληθεύονται στο ακέραιο.
Από τη μία το παίρνει όλο επάνω του και κατηγορεί τον εαυτό του κι από την άλλη κατηγορεί συλλήβδην το άλλο ή το ίδιο (αναλόγως) φύλο, για αναισθησία.
Δεν συνειδητοποιεί ότι οι ελεγκτικές τάσεις του τρομάζουν και απωθούν τους ανθρώπους. Αναρωτιέται γιατί όλοι φεύγουν από κοντά του, χωρίς να εξετάσει αν έχουν λόγο να μείνουν.
Είναι τόσο εγωκεντρικός που δεν βλέπει τίποτα πέρα από τον εαυτό του.
Αν νιώσει απειλή, αντιδρά σπασμωδικά σε αυτό που νιώθει κι όποιον πάρει ο χάρος. Δεν έχει την αυτοσυγκράτηση και υπομονή να εξετάσει τα δεδομένα πριν ενεργήσει. Ούτε λαμβάνει υπόψη του που βρίσκεται το μυαλό του άλλου ή ποια είναι η συναισθηματική του κατάσταση – λειτουργεί αποκλειστικά με βάση το δικό του πλαίσιο αναφοράς.
Λέει ότι αγαπάει, αλλά συχνά αυτό που νιώθει είναι συναισθηματική πείνα, όχι γνήσιο ενδιαφέρον. Αυτό που ζητά δεν είναι μια αληθινή σχέση με έναν αληθινό άνθρωπο, είναι μια σανίδα σωτηρίας.
Ναι, οι άλλοι τρέπονται σε φυγή. Όχι πάντα επειδή δεν αγαπούν, αλλά συχνά επειδή κουράζονται να τους αμφισβητούν και να μην εκτιμούν τα λίγα ή πολλά που προσφέρουν.
Χώρια που κάποιοι νιώθουν εξαπατημένοι. Ο “υπερεμπλεκόμενος”, ακολουθώντας τους “5, 10 ή 20 τρόπους να τον κάνετε να σας ερωτευτεί” παρουσιάζει τον εαυτό του με παραπλανητικό τρόπο. Όταν επιτέλους εμφανίζεται ο πραγματικός του εαυτός, οι άλλοι μένουν να αναρωτιούνται που πήγε ο ήρεμος και γεμάτος αυτοπεποίθηση άνθρωπος που γνώρισαν στην αρχή.
Η ακόμα μεγαλύτερη ειρωνεία είναι ότι, παριστάνοντας τον άνετο, ο “υπερεμπλεκόμενος” θέλοντας και μη γίνεται πόλος έλξης για τον πιο επικίνδυνο “εχθρό” του: τον γοητευτικό αλλά απόμακρο “απορριπτικό”, που μαζί γνωρίσαμε και αγαπήσαμε στο άρθρο Θέλεις να Μάθεις γιατί σε Κρατάω σε Απόσταση;.
ΓΙΑΤΙ ΘΕΛΩ ΑΥΤΟΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΕ ΘΕΛΕΙ;
Η συνάντηση εκείνου που αποφεύγει την οικειότητα (“απορριπτικός”) με εκείνον που λαχταρά την οικειότητα (“υπερεμπλεκόμενος”), θυμίζει ηλεκτρική εκκένωση.
Είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που τα αντίθετα όντως έλκονται. Πολύ.
Ο “απορριπτικός” το ξέρει το παιχνίδι. Δείχνει στον “υπερεμπλεκόμενο” λίγη προσοχή, ίσα για να τον ιντριγκάρει και μετά, συνεπής στη “φύση” του, αρνείται να παίξει μπάλα. Ο “υπερεμπλεκόμενος”, διψασμένος καθώς είναι για προσοχή, τσιμπάει ευχαρίστως το δόλωμα και, ελλείψει συμπαίκτη, παίζει μπάλα μόνος του.
Μοιάζει παράλογη επιλογή αλλά δεν είναι.
Όπως όλοι διαλέγουμε για σύντροφο εκείνον που πιστεύουμε ότι μας αξίζει [7], έτσι και ο “υπερεμπλεκόμενος”, πιστεύοντας ότι δεν αξίζει και πολλά, διαλέγει τον “απορριπτικό” για να του επιβεβαιώσει ακριβώς αυτή την εικόνα.
Έχετε δει παίκτη να τραβάει με μανία το μοχλό στα φρουτάκια; Είναι ακριβώς η ίδια εξάρτηση που προκαλεί η μία-ζέστη-μία-κρύο συμπεριφορά του “απορριπτικού” στον “υπερεμπλεκόμενο”. Το μηχάνημα κάποια στιγμή δίνει λεφτά και ο “απορριπτικός” κάποια στιγμή ενδίδει. Οι εθισμένοι (παίκτης και “υπερεμπλεκόμενος”) συνεχίζουν να προσπαθούν μανιωδώς, γιατί ξέρουν ότι αν δεν κάτσει με την πρώτη, που θα πάει, στη δέκατη ή στην εκατοστή, θα κάτσει.
Ο “υπερεμπλεκόμενος” έχει ζήσει πολλές φορές αυτό το σενάριο κι είναι μαθημένος στις απογοητεύσεις. Ξέρει ότι πρέπει να περιμένει για να πάρει την ανταμοιβή του. Η λαχτάρα να αποκτήσει κάτι έχει φτάσει να είναι περισσότερο απολαυστική κι από την ίδια την κατάκτηση.
Τι κι αν ο “απορριπτικός” προκειμένου να αποφύγει την οικειότητα τον χτυπάει εκεί που πονάει, κατηγορώντας τον ότι τον πιέζει με τη συμπεριφορά του; Ο “υπερεμπλεκόμενος” δεν έχει κανένα λόγο να πάψει να τον κυνηγάει, γιατί μαζί του βρίσκεται στο στοιχείο του: η ζωή έχει ταλαιπωρία μεν, αλλά κυλάει κανονικά, στους “ασφαλείς” και “βολικούς” ρυθμούς της.
Κι επίσης, μπορεί να κοιμάται ήσυχος ότι όλα τα αρνητικά που πιστεύει για τον εαυτό του τελικά είναι αλήθεια.
Σχετικό άρθρο: Το γνωστό μοτίβο σχέσης όπου στην αρχή αισθάνεσαι ότι βρήκες το άλλο σου μισό αλλά στη συνέχεια προκύπτουν αλλεπάλληλοι χωρισμοί και επανασυνδέσεις μέχρι το οριστικό και αναπόφευκτο τέλος, στο άρθρο Σε Θέλω όταν Δεν με Θες, Δεν σε Θέλω όταν με Θες.
ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΝΑ ΘΕΛΩ ΑΥΤΟΝ ΠΟΥ ΜΕ ΘΕΛΕΙ;
Αν αποφάσιζε να δώσει μία ευκαιρία σε εκείνον τον διαθέσιμο αλλά “βαρετό” τύπο που σνομπάρει, ο “υπερεμπλεκόμενος” θα μπορούσε ίσως να “ανέβει” επίπεδο.
Αν καταλάβαινε ότι η μανία του να καλύψει το κενό που δημιουργεί η απόσταση του “απορριπτικού” δεν είναι ένδειξη αληθινής αγάπης αλλά η ανασφάλειά του εν δράση, θα μπορούσε ίσως να δοκιμάσει νέους τρόπους.
Ο “βαρετός” αλλά “ασφαλής” τύπος μπορεί να μην προκαλεί σπίθες, αλλά είναι ο μόνος που μπορεί να πει “μείνε”, όταν ο “υπερεμπλεκόμενος” μέσα στον πανικό του απειλεί ψέματα ότι θα φύγει. Είναι ο μόνος που έχει τη σιγουριά και ίσως την υπομονή να μην μασήσει με τα παιχνίδια του.
Γιατί φυσικά ο “υπερεμπλεκόμενος”, πιστός στο πρόγραμμά του, θα προσπαθήσει με μεγάλη επιμέλεια και συχνά με επιτυχία, να κάνει τον “ασφαλή” τύπο να πάρει απόσταση, δηλαδή να φερθεί ως “απορριπτικός”! [8]
Πάντως για να το κάνω ακόμα πιο δύσκολο, όλα αυτά, αν συμβούν, θα συμβούν κόντρα στις πιθανότητες. Εκεί έξω, στην “αγορά”, το ποσοστό των “απορριπτικών” είναι πολύ μεγαλύτερο από εκείνο των “ασφαλών”. Οι “ασφαλείς” κάνουν σχέσεις μεταξύ τους και βγαίνουν γρήγορα εκτός “αγοράς”, ενώ οι “απορριπτικοί”, με κάποια διαλλείματα “αποτυχημένων” σχέσεων, τον περισσότερο καιρό είναι μόνοι.
Με άλλα λόγια, αφού μιλάμε με τους σκληρούς όρους της αγοράς, τα καλά κομμάτια φεύγουν πρώτα, ενώ τα σκάρτα ή ελαττωματικά μένουν απούλητα ή επιστρέφονται.
ΤΕΛΙΚΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΘΩ ΝΑ ΑΓΑΠΑΩ ΛΙΓΟΤΕΡΟ;
Νομίζω ότι αυτό που “πρέπει” να κάνει ο “υπερεμπλεκόμενος” είναι να μάθει να αγαπάει περισσότερο τον εαυτό του και λιγότερο τους άλλους. Για αρχή τουλάχιστον, μέχρι να βρει μια ισορροπία.
Κι ακόμα, θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο το νόημα της ζωής να βρίσκεται και κάπου αλλού, εκτός από τις προσωπικές σχέσεις.
Αν, τώρα, σχετιζόμαστε με έναν τέτοιο τύπο και νιώθουμε να ασφυκτιούμε μαζί του, καλό θα ήταν να ξεκαθαρίσουμε μέσα μας το λόγο για τον οποίο βρισκόμαστε σ’ αυτή τη σχέση. Αν μένουμε και συντηρούμε την εξάρτησή του επειδή έχουμε ανάγκη την ανασφάλειά του για να νιώσουμε ασφαλείς, θα πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά τι σημαίνει αυτό για εμάς.
Το θέμα είναι ότι, είτε είμαστε “υπερεμπλεκόμενοι” είτε όχι, είναι λογικό να έχουμε ανάγκες και δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε γι’ αυτές. Όσο κι αν κάποιοι, για τους δικούς τους λόγους, προτιμούν να πιστεύουμε το αντίθετο, δεν είναι παράλογο να χρειαζόμαστε οικειότητα και ασφάλεια.
Να θυμάστε: Αν κάποιος σας κατηγορήσει ότι τον πιέζετε με τις υπερβολικές αντιδράσεις και απαιτήσεις σας, πριν πέσετε στην παγίδα να τα βάλετε με τον εαυτό σας και το υπερεμπλεκόμενο στυλ δεσμού σας, βεβαιωθείτε πρώτα ότι δεν είναι κόλπο…
BONUS TEST: ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΣΤΥΛ ΔΕΣΜΟΥ;
Ακολουθεί τεστ, αλλά πριν προχωρήσετε δύο διευκρινήσεις:
1. Μπορεί να έχουμε ένα κυρίαρχο στυλ δεσμού σε βάθος χρόνου ή πλήθος σχέσεων, αλλά όλοι, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, εκδηλώνουμε χαρακτηριστικά και από τα τέσσερα στυλ.
2. Όποιο κι αν είναι το στυλ μας, είναι απλώς ένα εργαλείο κατανόησης της συμπεριφοράς μας και δεν υποδηλώνει απαραίτητα κάτι βαθύτερο ή περίπλοκο για εμάς.
Αφού τα ξεκαθαρίσαμε αυτά, ορίστε το τεστ (στα αγγλικά):
Προς ενημέρωση, οι αγγλικοί όροι για τα τέσσερα στυλ δεσμού:
Secure (ασφαλές)
Preoccupied (υπερεμπλεκόμενο)
Dismissive avoidant (απορριπτικό)
Fearful avoidant (φοβικό)
Το τεστ είναι κατασκευασμένο από τον R. C. Fraley (Department of Psychology, University of Illinois), αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς και όχι για διαγνωστικούς ή θεραπευτικούς σκοπούς.
ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΣΤΥΛ ΔΕΣΜΟΥ ΣΤΟ ΨΥΧΟΛΟΓΩ
Δεν είναι ότι δεν Θέλω, είναι που Φοβάμαι
Δεν είναι ότι δεν Θέλω, είναι που Φοβάμαι
Θέλεις να Μάθεις γιατί σε Κρατάω σε Απόσταση;
Θέλεις να Μάθεις γιατί σε Κρατάω σε Απόσταση;
* Για την αποφυγή υπερφόρτωσης του κειμένου με συνεχή δηλωτικά του φύλου (ο/η, του/της, τον/την), επέλεξα να χρησιμοποιήσω το αρσενικό γένος για να αναφερθώ και στα δύο φύλα.
[1, 8] Hazan, C. & Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(3): 511-524.
[2, 4] Bartholomew, K. & Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: a test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2): 226-244.
[3, 5, 7] Holmes, B. M. & Johnson, K. R. (2009). Adult attachment and romantic partner preference: A review. Journal of Social and Personal Relationships, 26 (6–7):833-852.
[6] Feeney, J. A. & Noller, P. (1990). Attachment style as a predictor of adult romantic relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 58(2):281-291.
30 Σχόλια
αυτο με την αγαορά είναι αρκετα σκληρό και ενοχοποιεί τους ανθρωπούς που είναι μόνοι τους μετά από κάποια ηλικία. Νομίζω σα ψυχολόγος ότι στόχος του άρθρου θα έπρεπε να είναι να ευαισθητοποιησει τα άτομα ως προς το στυλ δεσμού που χρησιμοποιούν και όχι να τα απαγοητεύσει λέγοντας ότι τα ‘καλά κομμάτια έχουν φύγει’ Αυτή η παράγραφος δείχνει το λιγότερο που μπορώ να πω έλλειψη ενσυναίσθησης και χαλάει το κατα τα άλλα πολύ ενδιαφέρον κείμενο. θα πρότεινα λοιπόν να την αφαιρέσετε
Λυπάμαι που διαβάζοντας το άρθρο μου νιώσατε απογοήτευση.
Λαμβάνω υπόψη μου την υπόδειξή σας, αλλά αισθάνομαι ότι πρέπει να διατηρήσω το άρθρο στη μορφή που δημοσιεύθηκε.
Ξέρω ότι γράφοντας επώνυμα εκτείθεμαι και κρίνομαι γι’ αυτό που είμαι, για την επαγγελματική μου ιδιότητα ή οτιδήποτε άλλο.
Παρ’ όλα αυτά προσφέρω τη δυνατότητα σχολιασμού, όντας ανοιχτή και σεβόμενη την οποιαδήποτε κριτική, ακόμα κι αν γίνεται ανώνυμα.
πολυ ενδιαφερον
Πιστεύω ότι αν και ίσως το άρθρο είναι αρκετά σκληρό, είναι και αρκετά αληθινό. Όμως μου άρεσαν πολύ 3 σημεία:
1. Αυτό που «πρέπει» να κάνει ο «υπερεμπλεκόμενος» είναι να μάθει να αγαπάει περισσότερο τον εαυτό του και λιγότερο τους άλλους. Για αρχή τουλάχιστον, μέχρι να βρει μια ισορροπία.
2. Είτε είμαστε «υπερεμπλεκόμενοι» είτε όχι, είναι λογικό να έχουμε ανάγκες και δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε γι’ αυτές. Όσο κι αν κάποιοι, για τους δικούς τους λόγους, προτιμούν να πιστεύουμε το αντίθετο, δεν είναι παράλογο να χρειαζόμαστε οικειότητα και ασφάλεια.
3. Να θυμάστε: Αν κάποιος σας κατηγορήσει ότι τον πιέζετε με τις υπερβολικές αντιδράσεις και απαιτήσεις σας, πριν πέσετε στην παγίδα να τα βάλετε με τον εαυτό σας και το υπερεμπλεκόμενο στυλ δεσμού σας, βεβαιωθείτε πρώτα ότι δεν είναι κόλπο…
Εχουμε ανάγκες και δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε γιαυτές. Δε χρειάζεται να κατηγορούμε τον εαυτό μας αλλά ούτε και τον άλλον. Κανείς δε φταίει.
Το “κανείς δεν φταίει” είναι και το δικό μου συμπέρασμα!
Χαίρομαι πολύ που το είδατε έτσι και σας ευχαριστώ για το σχόλιο.
Καλησπέρα, προσωπικά με βοηθήσατε αφάνταστα.
Τα δούλεψα στο μυαλό μου και αυτό και όλα όσα κατά καιρούς γράψατε για μας που τρελαινόμαστε με την απόρριψη!
Θέλω να πιστεύω πως δεν είμαι πια τόσο ευάλωτη!
Δεν θέλω να υποφέρω τόσο αφήνοντας στον απορριπτικό το πάνω χέρι!! BASTA!!
Να είστε καλά, Σας ευχαριστώ!
Πραγματικά με γεμίζει χαρά και τιμή να ακούω ότι βρήκατε νόημα και βοήθεια σε όσα γράφω.
Και συμφωνώ μαζί σας ότι, κάποιες φορές, σε συγκεκριμένες καταστάσεις πρέπει να πατάμε πόδι!
Να είστε καλά και σας ευχαριστώ θερμά.
Γιατί στα αγγλικά εφόσον φυσικά θα έχει ιδιαίτερη σημασία να καταλάβουμε το ακριβές νόημα των ερωτήσεων; Υπάρχουμε κι εμείς που δεν γνωρίζουμε τόσο καλά την Αγγλική. Ευχαριστώ
Για να είμαι ειλικρινής δεν γνωρίζω αν υπάρχει παρόμοιο τεστ στα ελληνικά και, προσωπικά, δεν θα μπορούσα να κατασκευάσω ένα τέτοιο τεστ από την αρχή.
Το ενδιαφέρον μου ήταν να γράψω μια σειρά άρθρων για τη θεωρία δεσμού έτσι όπως εγώ την καταλαβαίνω και έδωσα το link για το τεστ ως κάτι έξτρα, τονίζοντας ότι είναι δουλειά άλλου και γνωρίζοντας ότι θα “αδικήσω” όσους δεν γνωρίζουν τόσο καλά αγγλικά.
Αν θέλετε τη γνώμη μου, πάντως, εκείνο που έχει μεγαλύτερη αξία είναι η αίσθηση που έχει ο καθένας μας σχετικά με τον τρόπο που σχετίζεται, παρά το όποιο “ξερό” αποτέλεσμα σε ένα τεστ.
Το άρθρο σας είναι πολυ βοηθητικό, με πολυ απλή γραφή όχι απλοϊκή, έτσι που να μπορει πολυ κόσμος να το καταλάβει μη έχοντας σχέση με την ψυχολογία. Εύχομαι να βοηθηθούν και άλλοι εκτός απο εμένα γιατί πραγματικά αξίζει τον κόπο!
Σας ευχαριστώ για το σχόλιο. Χαίρομαι πολύ που βρίσκετε βοηθητικά όσα γράφω.
Καλογραμμένο άρθρο και πολύ ενημερωτικό. Ήθελα να ρωτήσω, αυτά ισχύουν μόνο στις σχέσεις μεταξύ ερωτικών συντρόφων ή και στις υπόλοιπες διαπροσωπικές σχέσεις; Πχ οικογένεια, φίλοι;
Joan, ευχαριστώ για το σχόλιο και το πολύ ενδιαφέρον ερώτημα
Αν υποθέσουμε ότι οι άνθρωποι έχουμε ένα συγκεκριμένο στυλ δεσμού (τουλάχιστον ένα που επικρατεί σε σχέση με τα άλλα στυλ), τότε, ναι, το έχουμε σε όλες μας τις σχέσεις. Είναι ο τρόπος που έχουμε μάθει να σχετιζόμαστε με τους ανθρώπους. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα είμαστε σε κάθε σχέση μας ίδιοι (για παράδειγμα το ίδιο κτητικοί με το φίλο μας όσο και με το σύντροφό μας), κι αυτό γιατί εκτός από το στυλ δεσμού επενεργούν και πάρα πολλοί άλλοι παράγοντες σε κάθε σχέση (για παράδειγμα, άλλοι οι “κανόνες” που ισχύουν σε μια φιλική σχέση και άλλοι εκείνοι που ισχύουν σε μια ερωτική, άλλος βαθμός έκθεσης του εαυτού μας με έναν σύντροφο και άλλο με τη μαμά μας, άλλα τα συναισθήματα προς την κολλητή μας και άλλα προς τον μπαμπά μας, άλλος χαρακτήρα έχει ο κολλητός μας και άλλο χαρακτήρα έχει ο σύντροφός μας κ.λπ.).
Οπότε, με ένα τρόπο, πιστεύω ότι είμαστε συγχρόνως ίδιοι και διαφορετικοί σε κάθε σχέση μας!
Ευχαριστώ και πάλι και ελπίζω να απάντησα στο ερώτημα σας.
Γιατί δεν μπορώ να επιλέξω στο πρώτο τεστ ; Πού θα πρέπει να κάνω εγγραφή ; Δεν ανοίγει …Ευχαριστώ !
Κatrin, τώρα το κοιτάζω κι εγώ… Έχουν κάνει κάποιες αλλαγές στο συγκεκριμένο site που δεν υπήρχαν όταν εγώ έγραψα το άρθρο και πρότεινα το συγκεκριμένο τεστ. Δεν ξέρω τι αφορά το Option A, δεν το έχω κάνει και από ό,τι βλέπω πρέπει να γραφτεί με το email του κάποιος για να το κάνει. Εγώ είχα προτείνει το Option B (μόνο αυτό υπήρχε εξάλλου όταν έγραψα το άρθρο). Το Option B είναι ελεύθερο εγγραφής, το έχω δοκιμάσει και το βρήκα καλό και αυτό προτείνω και σήμερα.
Σας ευχαριστώ !
Με αφορμη μια σχεση 5 μηνων που τελειωσε πριν 10 ημερες εψαχνα στο διαδικτυο να βρω απαντησεις σε ερωτηματα που με βασανιζουν και μου προκαλουν εσωτερικες συγκρουσεις,διχασμους, αμφισβητησεις και διλημματα, ποια ειναι η αληθεια, ποιο ειναι το ψεμα, ποια ειναι η αυταπατη και ευτυχως επεσα πανω στο αρθρο σας και καταλαβα οτι ειμαι ενας υπερεμπλεκομενος ανδρας και ειχα σχεση με μια απορριπτικη γυναικα, ο τελειος συνδυασμος οπως λετε!….πολυ καλη χημεια στον ερωτα αλλα αυτο αρκουσε μονο για εκεινη…και μετα τιποτα και οταν εγω εκανα λιγο πισω ανησυχουσε μηπως χασει την ασφαλεια της!! Διαζευγμενοι και οι δυο. Εκει που σκεφτομουν οτι δεν οδηγει πουθενα και πρεπει να τελειωνει για να μην με τελειωσει αυτη η σχεση με προλαβε και μου ειπε οτι πνιγεται αλλα οχι απο εμενα, μαλλον απο τον ιδιο της τον εαυτο! ….και οταν μου ζητησε 2-3 φορες να μιλαμε τηλεφωνικα γιατι ενδιαφεροταν για μενα και της απαντησα οχι γιατι ετσι ενιωθα και γιατι δεν εβρισκα τον λογο να συνεχιζω να βασανιζω τον εαυτο μου παρολο που μπηκα στην διαδικασια σε στιγμες αδυναμιας, γιατι δυστυχως εχω και αλλα προβληματα,να στειλω μηνυμα. Μπορει να μην ηθελε να χασει και το τελειο σεξ οπως ελεγε, απο την αλλη μπορει να υπαρχει η υπηρχε και τριτο ατομο στην παρεα , δεν ξερω…..πρεπει να ηταν η δευτερη φορα που ειπα οχι εστω και στο τελος….δεν μπορω να την βλεπω μονο σαν σεξουαλικο αντικειμενο γιατι πολυ απλα εχω συναισθηματα τα οποια πρεπει να μαθω να τα κοντρολαρω…ορια, αυτοσεβασμος, αυτοεκτιμηση….εχω δουλεια μπροστα μου αλλα με την δικη σας βοηθεια τωρα ξερω ποια ειναι τα δυνατα και ποια τα αδυνατα μου σημεια! φυσικα διαβασα και ολα τα υπολοιπα αρθρα σας και με βοηθησαν απιστευτα! Αν μπορουσατε να μου πειτε την γνωμη σας θα το εκτιμουσα! Ευχαριστω πολυ!
Εξαιρετικό άρθρο!Συγχαρητήρια!
Σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια! Χαίρομαι πολύ που σας άρεσε!
[…] ειδικευμένη Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας Πηγή: vivifatourou.gr […]
[…] Το θέμα είναι ότι, είτε είμαστε «υπερεμπλεκόμενοι» είτε όχι, είναι λογικό να έχουμε ανάγκες και δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε γι’ αυτές. Όσο κι αν κάποιοι, για τους δικούς τους λόγους, προτιμούν να πιστεύουμε το αντίθετο, δεν είναι παράλογο να χρειαζόμαστε οικειότητα και ασφάλεια. Να θυμάστε: Αν κάποιος σας κατηγορήσει ότι τον πιέζετε με τις υπερβολικές αντιδράσεις και απαιτήσεις σας, πριν πέσετε στην παγίδα να τα βάλετε με τον εαυτό σας και το υπερεμπλεκόμενο στυλ δεσμού σας, βεβαιωθείτε πρώτα ότι δεν είναι κόλπο…vivifatourou.gr […]
ενα email επκοινωνιας κ.Φατούρου εινα ευκολο να στειλετε;
Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου στο email: psychologo.blog@gmail.com ή να συμπληρώσετε τη φόρμα επικοινωνίας που υπάρχει στη σχετική σελίδα του blog: Φόρμα Επικοινωνίας.
[…] Το θέμα είναι ότι, είτε είμαστε «υπερεμπλεκόμενοι» είτε όχι, είναι λογικό να έχουμε ανάγκες και δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε γι’ αυτές. Όσο κι αν κάποιοι, για τους δικούς τους λόγους, προτιμούν να πιστεύουμε το αντίθετο, δεν είναι παράλογο να χρειαζόμαστε οικειότητα και ασφάλεια. Να θυμάστε: Αν κάποιος σας κατηγορήσει ότι τον πιέζετε με τις υπερβολικές αντιδράσεις και απαιτήσεις σας, πριν πέσετε στην παγίδα να τα βάλετε με τον εαυτό σας και το υπερεμπλεκόμενο στυλ δεσμού σας, βεβαιωθείτε πρώτα ότι δεν είναι κόλπο… vivifatourou.gr […]
Με άλλα λόγια, αφού μιλάμε με τους σκληρούς όρους της αγοράς, τα καλά κομμάτια φεύγουν πρώτα, ενώ τα σκάρτα ή ελαττωματικά μένουν απούλητα ή επιστρέφονται….
αυτό το σχόλιο όταν αναφέρεται σε ανθρώπους είναι επιεικώς απαράδεκτο….
Η αλήθεια είναι ότι η συγκεκριμένη φράση έχει “γρατζουνίσει” και θυμώσει πολλούς ανθρώπους…
Κατανοώ ότι έχετε τους λόγους σας να θυμώνετε διαβάζοντας το συγκεκριμένο σχόλιο και σέβομαι απολύτως το θυμό σας, αλλά έχω επιλέξει (όπως έχω εξηγήσει και σε άλλο σχόλιο παραπάνω) να διατηρήσω το άρθρο στη μορφή που, καλώς ή κακώς, πρωτοδημοσιεύθηκε και να δεχτώ οποιαδήποτε κριτική επισύρει.
Αν η ζωη μας ηταν γραμμικη με ασφαλεις μορφες συσχετισμού (οσο γραμμικο ειναι οτιδηποτε ανθρωπινο) τοτε πολυ πιθανον να μην ειχαμε οι ανθρωποι σαν εννοια τον ερωτα τουλαχιστον τον μεταμορφωτικο αλλα παρα πολυ σιγουρα δεν θα ειχαμε τεχνη (τουλαχιστον στον βαθμο που εχει εξελιχθει). Διαφωνω καθετα με τη νοοτροπια που υποδεικνυει οτι ενας ορισμος του φοβικου, απορριπτικου κλπ ταιριαζει σε ολους γιατι ακομα και αν οι ανθρωποι σ αυτες τις κατηγοριες δεν σημαινει οτι τις εκδηλωνουν με τον ιδιο τροπο. Ολοι οι εμμονικοι με τις σχεσεις δεν καινε αμαξια παραδειγματος χαρη. Οσο για τα κομματια που φευγουν νωρις επιτρεψτε μου να εχω τις ενστασεις μου για τους συμβιβασμους και λοιπα αλλα καθολου ρομαντικα και ευχαριστα που οδηγουν πολυ συχνα να παρθουν τετοιες αποφασεις ακομα και απο ανθρωπους με δεσμους. Τουλάχιστον οι ανθρωποι με καποιο διαφορετικο ειδος συσχετισμου οδηγουνται και αναγκαζονται να εξετασουν το του βιου τους και σιγουρα δεν τον διαγουν αφιλοσοφητα. Το συγκεκριμενο αρθρο αν και δημιουργει καποιες σοβαρες αφορμες για συζητηση εν τελει αφηνει αρνητικη επιγευση λογο ενος υφερποντος αρνητισμου και μιας οπως αποδεικνυεται .
Σας ευχαριστώ για το σχόλιο. Δεν είμαι σίγουρη ότι κατάλαβα όλα όσα γράφετε, αλλά το σχόλιό σας μου έδωσε αφορμή για σκέψη.
Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας.
μπακαλιστικης λογικης