Στο πρώτο μέρος του άρθρου είδαμε πόσο καταστροφική για τη ζωή μας μπορεί να είναι η αδυναμία οριοθέτησης. Εδώ θα δούμε πώς μπορούμε να θέσουμε όρια για τον εαυτό μας, αρκεί προηγουμένως να έχουμε τοποθετηθεί ως προς τα εξής ζητήματα:
Ποιο είναι το σύστημα αξιών μου; Τι μου υπαγορεύουν οι αξίες μου ως σωστό ή λάθος, επιτρεπτό ή ανεπίτρεπτο;
Ποιες είναι οι ανάγκες, τα συναισθήματα, οι απόψεις, τα δικαιώματα που δεν διατίθεμαι να διαπραγματευτώ για κανέναν και τίποτα;
Ποιες σχέσεις και συμπεριφορές θα διακόψω, αποκλείσω, αλλάξω, ακόμα και αν η συνήθεια, η καρδιά μου ή η δειλία μου με προτρέπουν να τις διατηρήσω και υπομείνω;
Είναι προφανές ότι για να οριοθετηθούμε θα χρειαστεί να πάρουμε κάποιες δύσκολες αποφάσεις. Και κάτι ακόμα δυσκολότερο: θα χρειαστεί να μάθουμε να εκτιμούμε τον εαυτό μας και να δηλώσουμε, με λόγια και πράξεις, το αυτονόητο – ότι απαιτούμε σεβασμό.
Σχετικό θέμα: Το πώς οι αναποφάσιστοι βιώνουν ως αβάσταχτο βάρος την ελευθερία της επιλογής ή, ακόμα χειρότερα, ακινητοποιούνται και δεν ξέρουν τι να την κάνουν, στο άρθρο Η Χειρότερη Απόφαση είναι η Μη Απόφαση.
ΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Αν ένας άνθρωπος, ερχόμενος αντιμέτωπος με την παραβίαση των ορίων του, έχει κατά καιρούς δοκιμάσει, χωρίς καμία επιτυχία, να πνίξει τον πόνο του, να καταπιεί το θυμό του, να βράσει στο ζουμί του, να γίνει σαρκαστικός, να εκτοξεύσει κούφιες απειλές, να κλάψει ή να ουρλιάξει, είναι λογικό να αναρωτιέται τι άλλο μπορεί να κάνει ώστε επιτέλους να ακουστεί.
Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να θέσει σε εφαρμογή έναν εσωτερικό συναγερμό επιφορτισμένο με τη λειτουργία να ανιχνεύει τις επιζήμιες εισβολές στο σύστημα και να δίνει το ανάλογο σήμα.
Όταν σημάνει ο συναγερμός, ο βασικός κανόνας είναι ένας: αναλαμβάνουμε άμεση δράση και χωρίς να διαπραγματευτούμε τίποτα, θέτουμε τα όρια μας σε εφαρμογή.
Ο λόγος που δεν παζαρεύουμε τα όρια μας είναι προφανής – το παζάρι σημαίνει ότι τεστάρω τα νερά και ζητάω την άδεια, περίπου σαν να ρωτάω: “Σκέφτομαι να αρχίσω να σέβομαι τον εαυτό μου, εσύ τι λες;”. Παζαρεύοντας ή εξηγώντας τα όρια μας είναι σαν να μην είμαστε πολύ σίγουροι γι’ αυτά, σαν να μην τα πιστεύουμε πραγματικά. Κι ακόμα είναι σαν να εκχωρούμε στον άλλον την εξουσία να αποφασίσει εκείνος για την εγκυρότητα και εφαρμογή των ορίων μας.
Είναι και το άλλο: Γιατί να πρέπει να κάτσω να εξηγήσω το προφανές; Τι να κάτσω να εξηγήσω όταν ο άλλος δείχνει έλλειψη σεβασμού απέναντί μου; Δεν θα έπρεπε η αντίδραση μου να του δίνει να καταλάβει ότι έχει ξεπεράσει το όριο; Θα πρέπει δηλαδή να προσπαθήσω να τον πείσω, με το καλό ή με το άγριο, να με σεβαστεί; Αλήθεια θα έπρεπε να συζητάω και να εξηγώ μέχρι να ματώσει η γλώσσα μου προκειμένου να καταλάβει; Μήπως θα έπρεπε να απολογηθώ κι από πάνω που έχω όρια; Δεν είναι λίγο υποτιμητικά όλα αυτά;
Το θέμα είναι ότι οι πράξεις πάντοτε μιλούν δυνατότερα από τα λόγια. Μπορούμε να γράψουμε ολόκληρη έκθεση ή να εξηγούμε με τις ώρες ότι δεν θέλουμε, για παράδειγμα, να μας ενοχλούν στο τηλέφωνο μετά τις 10 το βράδυ, αλλά το μήνυμα θα είναι πολύ περισσότερο ηχηρό και ξεκάθαρο αν υπάρξουν συνέπειες: αν απλώς σταματήσουμε να σηκώνουμε το τηλέφωνο.
Αν ακούγονται λίγο απόλυτα όλα αυτά, θα συμφωνήσω ότι υπάρχουν φορές που έχει αξία να προειδοποιήσουμε ότι σκοπεύουμε να θέσουμε ένα όριο σε εφαρμογή. Όταν αυτός που βρίσκεται απέναντί μας έχει κατανόηση και υγιή αντίληψη για τις σχέσεις ίσως επιλέξουμε να τον ενημερώσουμε για όσα δεν λειτουργούν πλέον για εμάς. Όταν όμως ο άλλος έχει τη συνήθεια να πρεσάρει επίτηδες τα όρια μας προκειμένου να μας εκμεταλλευτεί, δεν υπάρχει τίποτα να συζητήσουμε – σε αυτή την περίπτωση πολύ απλά δεχόμαστε επίθεση, βρισκόμαστε σε νόμιμη άμυνα, δεν εξηγούμε τίποτα και απλώς λέμε STOP.
Ξεκαθαρίζουμε ότι η παραβίαση των ορίων μας είναι απαράδεκτη και ότι δεν πρόκειται να τη δεχτούμε, και αν ο άλλος δεν προσαρμόσει τη συμπεριφορά του αναλόγως, διακόπτουμε την επαφή ή τη σχέση.
Το εύλογο ερώτημα είναι πώς εφαρμόζονται όλα αυτά όταν η σχέση είναι πολύ σημαντική για να την εγκαταλείψουμε έτσι απλά; Τι γίνεται αν μεταφυσικές δυνάμεις (ο έρωτας ας πούμε…) μας εμποδίζουν να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της παραβίασης; Σε αυτές τις περιπτώσεις αυτό που κάνουμε οι άνθρωποι είναι να δίνουμε δεύτερες ευκαιρίες. Επικοινωνούμε τα όρια μας και περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει. Αν ο άλλος προσαρμοστεί, έχει καλώς. Αν συνεχίσει να παραβιάζει τα όρια μπορούμε να τερματίσουμε τη σχέση όπως λέγαμε παραπάνω ή να δώσουμε μια τρίτη, τέταρτη, δέκατη ή εκατοστή ευκαιρία…
ΚΙ ΑΝ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΔΕΝ ΔΕΧΤΟΥΝ ΤΑ ΝΕΑ ΜΟΥ ΟΡΙΑ;
Καταρχάς, ας ξεκαθαρίσουμε ότι βάζω όρια δεν σημαίνει ότι γίνομαι ένας στριφνός άνθρωπος που δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του.
Οι άνθρωποι γύρω μας ενδεχομένως να χρειαστούν λίγο χρόνο προκειμένου να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, αλλά δεν πρόκειται να αμφισβητήσουν τα όρια μας αν και οι ίδιοι έχουν όρια και σεβασμό για τους άλλους. Εκείνοι που ενδέχεται να αντιδράσουν στην απόφασή μας να οριοθετηθούμε, είναι οι άνθρωποι που, έτσι κι αλλιώς, αρέσκονται να καταπατούν τα όρια των άλλων.
Για κανέναν δεν είναι εύκολες οι αλλαγές, αλλά υπάρχουν κάποιοι που δεν μπορούν να τις χωνέψουν με τίποτα. Είναι πιθανό να εκπλαγούν, να νιώσουν απειλή, σύγχυση και ταραχή αν ακούσουν ΟΧΙ από εμάς ενώ τους έχουμε συνηθίσει στο ΝΑΙ βρέξει χιονίσει. Δεν αποκλείεται αυτοί οι άνθρωποι να αισθανθούν ότι τα δικά μας όρια παραβιάζουν τα δικά τους, ότι η οριοθέτησή μας τους στερεί τα προνόμιά τους – δεν αποκλείεται αυτοί οι άνθρωποι να αρνηθούν να παίξουν με τους νέους κανόνες.
Ίσως προσπαθήσουν να μας τουμπάρουν με χειρισμούς: “Μα πώς το κάνεις αυτό τώρα ενώ πάντα ήσουν τόσο καλός/καλή;”, “Αφού ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχες πρόβλημα, τι σε έπιασε τώρα;”. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τους αφήσουμε να μας μπερδέψουν. Το ότι δεν βάζαμε όρια στο παρελθόν δεν σημαίνει ότι θα συνεχίσουμε να μην βάζουμε και στο μέλλον.
Είναι γεγονός ότι αν αποφασίσουμε να βάλουμε όρια και να μείνουμε σταθεροί σ’ αυτά, κάποιοι άνθρωποι είναι πιθανόν να φύγουν επειδή αν δεν μπορούν να παραβιάζουν τα όρια (αν δηλαδή δεν μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν…) η σχέση δεν λειτουργεί γι’ αυτούς. Θα ψάξουν να βρουν κάποιον με χαμηλότερη αυτοεκτίμηση ο οποίος θα δέχεται την καταπάτηση των ορίων του.
Τι κάνουμε λοιπόν με αυτούς τους ανθρώπους; Συμβιβαζόμαστε προκειμένου να κρατήσουμε τη σχέση ή αποφασίζουμε ότι δεν τους χρειαζόμαστε στη ζωή μας;
Θα μου πείτε είναι άδικο κάποιοι να ζητούν από εμάς να μην έχουμε όρια ενώ εκείνοι, όχι μόνο έχουν, αλλά τα υπερασπίζονται σθεναρά, όμως ποιος είπε ότι η ζωή είναι δίκαιη;
Σχετικό θέμα: Η ανάγκη να πιστέψουμε στο δίκαιο η οποία πηγάζει από τη βαθύτερη επιθυμία μας να εξασφαλίσουμε έλεγχο, ασφάλεια και σταθερότητα στη ζωή μας, περιγράφεται στο άρθρο Η Πίστη σε ένα Δίκαιο Κόσμο.
Το θέμα είναι ότι στην ουσία καλούμαστε να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε με τους ανθρώπους που άμεσα ή έμμεσα δηλώνουν ότι αρνούνται να δεχτούν την απόφασή μας να σεβαστούμε και να προστατέψουμε τον αυτό μας. Αν το σκεφτούμε έτσι πάντως, δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα φοβερό δίλημμα…
Πώς να το κάνουμε, κάτι δεν πάει καλά όταν ο άλλος έχει την ιδέα ότι σχέση σημαίνει να έχει δύναμη επάνω μας και να καταπατάει τα όρια μας. Εάν δεν μπορεί να μας σεβαστεί, μιλάμε για θεμελιώδη διαφορά αξιών και σύγκρουση συμφερόντων που δείχνει ότι η σχέση δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Επομένως, το ερώτημα είναι ένα:
Είναι δυνατόν κάποιος, οποιοσδήποτε, να είναι πιο σημαντικός από τον αυτοσεβασμό μας;
Κανένας δεν μπορεί να είναι πιο σημαντικός από τον αυτοσεβασμό μας και σε κανέναν δεν είμαστε υποχρεωμένοι να απολογηθούμε γι’ αυτό που είμαστε. Είναι αλήθεια ότι κάποιοι θα αρνηθούν να μας καταλάβουν, αλλά αν τα όρια μας έχουν προσωπικό νόημα για εμάς, αυτό (πρέπει να) αρκεί.
Σχετικό θέμα: Η ανάγκη να κατασκευάσουμε ένα προσωπικό νόημα ή αλλιώς η ανάγκη να αποφασίσουμε για το πώς θα ζήσουμε, στο άρθρο Το Νόημα της Ζωής: Οδηγίες Κατασκευής.
Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΜΕ ΤΑ ΟΡΙΑ ΔΕΝ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΠΟΤΕ
Μόνο μέσω της υγιούς οριοθέτησης είναι δυνατόν να αναδυθεί ενδυναμωμένος ο αληθινός εαυτός μας. Μόνο μέσω της οριοθέτησης μπορούμε να νιώσουμε διαφορετικοί από τους άλλους και να επιλέξουμε ελεύθερα να συναντηθούμε μαζί τους, όντας ο καθένας υπεύθυνος για τον εαυτό του και χωρίς κανείς να παραβιάζει τα όρια κανενός.
Σχετικό θέμα: Η διαδικασία μέσα από την οποία γίνομαι ο εαυτός μου ή αλλιώς γίνομαι ένα με τον άνθρωπο που είμαι, στο άρθρο Εαυτός Αληθινός Αναζητείται.
Μόνο όταν έχουμε υγιή όρια έχουμε τη δυνατότητα να χτίσουμε καλύτερες σχέσεις με τους άλλους, αφήνοντας έξω από τη ζωή μας ανθρώπους και σχέσεις που μας απομακρύνουν από τον εαυτό μας.
Διαβάστε ακόμα: Ποιοι δρόμοι ανοίγονται όταν γνωρίζουμε έναν άνθρωπο; Ο πρώτος είναι ο δρόμος του φόβου και της αμυντικότητας δηλαδή ο Δρόμος μακριά από τη Σχέση και ο δεύτερος είναι ο δρόμος του θάρρους και του ανοίγματος δηλαδή ο Δρόμος προς τη Σχέση.
Ακούγονται λίγο ειδυλλιακά όσα λέμε, αλλά σε καμία περίπτωση δεν ισχυρίζομαι ότι η οριοθέτηση είναι απλό πράγμα, ιδίως αν κάποιος έχει ζήσει χωρίς όρια το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Κανείς δεν λέει ότι αρκεί να πατήσουμε μερικά κουμπιά και θα μεταμορφωθούμε σε ανθρώπους με όρια και υψηλή αυτοεκτίμηση. Κάποιοι από εμάς, προκειμένου να το πετύχουν, ίσως χρειαστεί να δουλέψουν τα δύσκολα θέματα της εκτίμησης και αγάπης του εαυτού, εντός μιας θεραπευτικής σχέσης.
Σχετικά θέματα: Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της θεραπευτικής συνάντησης στο άρθρο Η Συνάντηση με τον Θεραπευτή. Η χρησιμότητα της θεραπευτικής εμπειρίας όταν η ύπαρξη καθίσταται ανούσια, αφόρητη ή μπερδευτική, στο άρθρο Η Ψυχοθεραπεία και Πότε την Επιλέγω.
Ελάτε να μου διηγηθείτε την ιστορία σας και να βρείτε τη θέση σας στο χώρο και στο χρόνο.
Με θεραπεία ή χωρίς, η οριοθέτηση δεν είναι ούτε εύκολη ούτε γρήγορη ούτε δουλειά μια κι έξω. Είναι διαδικασία με τα πάνω και τα κάτω της, με βήματα εμπρός αλλά και πολλά πισωγυρίσματα. Έχει ξεβόλεμα και άγχος μέχρι να συνηθίσουμε να υπάρχουμε με διαφορετικό τρόπο. Έχει υπερβολές όταν, για παράδειγμα, γινόμαστε υπεραμυντικοί με τα νεοαποκτηθέντα όρια μας ή όταν θυμώνουμε υπερβολικά επειδή κάποιος, για παράδειγμα, μας έστησε πέντε λεπτά.
Ιδανικά κάποια στιγμή έρχεται ένα σημείο όπου το να ζούμε με όρια γίνεται κάτι που μας βγαίνει απολύτως φυσικά χωρίς να απαιτεί καμία συνειδητή σκέψη ή προσπάθεια εκ μέρους μας.
Ζούμε με τα όρια μας τελικά σημαίνει είμαστε αυθεντικοί, σημαίνει ότι σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορά είναι ευθυγραμμισμένα και όχι μόνο το γνωρίζουμε εμείς αλλά το γνωρίζουν και οι άλλοι.
Ζούμε με τα όρια μας σημαίνει απλά ότι ξέρουμε πότε να πούμε ΟΧΙ. Και, αντιστρόφως, ότι ξέρουμε πότε να πούμε ΝΑΙ και το ναι μας να έχει αξία.
13 Σχόλια
Αγαπητή Βιβή,
με το δεύτερο μέρος του θέματός σας κατανοούμε την αξία της οριοθέτησης καθώς και το ότι αυτό πάντα θα έχει ένα τίμημα.
Αλλά πώς αλλιώς θα είσαι ο εαυτός σου;
Αγαπητη Βιβή θερμά συγχαρητήρια!Είμαι 55 χρόνων και ανήκω δυστυχώς επί δεκαετίες στην κατηγορία του “λεμε πάντα ναι” προκειμένου να με αποδέχονται οι άλλοι, με μεγάλη δυσκολία στην διεκδίκηση |και αδυναμία χειρισμού των συγκρούσεων. Το κείμενό σου και το κείμενο σχετικά με τη λήψη αποφάσεων (ιδιαίτερα εκείνο)με βοήθησε εξαιρετικα σε μία δύσκολη επαγγελματικη περίπτωση.
Ευχαριστώ και θαμαι αναγνώστριά σου στο εξής.
Χαίρομαι πραγματικά που βρήκες βοηθητικά τα κείμενά μου και που μάλιστα τα έθεσες σε εφαρμογή!
Αν μου το επιτρέπεις, θα ήθελα να σου ευχηθώ να διατηρήσεις την ευγένεια και ειλικρίνεια που διακρίνω στα γραφόμενά σου, ενώ συγχρόνως ενισχύεις το κομμάτι των ορίων σου και παίρνεις έγκαιρα τις κατάλληλες αποφάσεις για σένα – προσωπικά, δεν μπορώ να φανταστώ πιο γοητευτικό συνδυασμό από αυτόν…
Ευχαριστώ θερμά για το σχόλιο και τα καλά σου λόγια και σε καλωσορίζω στην παρέα του Ψυχολογώ.
Αλήθεια τι γίνεται όταν μετά από μακροχρόνια δουλειά με τον εαυτό σου αποφασίζεις να θέσεις τα όρια σου και ο σύντροφός σου αντιστέκεται καταπατώτας τα με κάθε ευκαιρία; Πόσο πιο πολύπλοκο γίνεται το θέμα αυτό όταν υπάρχουν παιδιά, τόσο για την εικόνα που αυτά θα σχηματίσουν για τις σχέσεις όσο και για τη δυσκολία να απομακρύνθεις από τον σύντροφό σου. Πέρα όμως από τις προσωπικές μου ανησυχίες το κείμενο σας, όπως και όλα τα άλλα, είναι εξαιρετικό!
Σας ευχαριστώ θερμά για τα καλά σας λόγια και που μοιράζεστε εδώ τις προσωπικές σας ανησυχίες.
Η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι γύρω μας (αρχικά τουλάχιστον) συνήθως αντιστέκονται στην προσπάθειά μας να βάλουμε όρια (ιδίως αν τους έχουμε συνηθίσει σε ελαστικά όρια…).
Η αίσθηση μου διαβάζοντας όσα γράφετε είναι ότι αντιμετωπίζετε τον εαυτό σας (αλλά και τη σχέση σας και τα παιδιά σας) με εξαιρετική υπευθυνότητα και με αυτό ως δεδομένο, τολμώ να υποθέσω ότι θα βρείτε τρόπους να χειριστείτε την κατάσταση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για όλους – πράγμα που σας εύχομαι ολόψυχα.
Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να θέσει σε εφαρμογή έναν εσωτερικό συναγερμό επιφορτισμένο με τη λειτουργία να ανιχνεύει τις επιζήμιες εισβολές στο σύστημα και να δίνει το ανάλογο σήμα.
Δεν κατάλαβα πως θέτουμε τον εσωτερικό συναγερμό.
Σας ευχαριστώ πολύ για τα σημαντικά άρθρα σας.
Έτσι όπως εγώ το καταλαβαίνω, ο εσωτερικός συναγερμός είναι ένα σύστημα αυτοπροστασίας το οποίο τίθεται αυτόματα σε λειτουργία όταν, αφενός, συνειδητοποιούμε και αναγνωρίζουμε τα πράγματα που είναι βλαπτικά για εμάς και, αφετέρου, όταν πιστεύουμε χωρίς καμία αμφιβολία ότι ο εαυτός μας είναι άξιος προστασίας.
Σας ευχαριστώ θερμά για τα καλά σας λόγια και το σχόλιό σας.
ΚΥΡΙΑ ΦΑΤΟΥΡΟΥ ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΟ ΚΑΙ ΚΑΤΑΤΟΠΙΣΤΙΚΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΑΣ. ΘΕΛΩ ΝΑ ΡΩΤΗΣΩ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΒΙΑΖΟΥΝ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ; ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΙΑ ΜΗΤΕΡΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΕΛΕΓΧΕΙ ΤΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΕΝΗΛΙΚΗΣ ΚΟΡΗΣ ΤΗΣ; Η ΕΝΗΛΙΚΗ ΚΟΡΗ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΤΗΣ. ΨΑΧΝΕΙ ΓΙΑ ΔΟΥΛΕΙΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΕΙ ΚΑΠΟΙΑ ΜΟΝΙΜΗ (ΛΟΓΩ ΚΡΙΣΗΣ). ΜΟΝΟ ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ. Η ΜΗΤΕΡΑ ΕΛΕΓΧΕΙ ΤΗΝ ΚΟΡΗ ΤΗΣ ΣΤΑ ΠΑΝΤΑ. ΟΤΑΝ Η ΚΟΡΗ ΔΕΝ ΤΗΝ ΑΚΟΥΕΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΦΑΣΑΡΙΑ. ΟΠΟΙΑ ΛΕΚΤΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΡΗΣ, Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΗΝ ΕΚΛΑΜΒΑΝΕΙ ΣΑΝ ΑΠΕΙΛΗ. ΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ Η ΚΟΡΗ ΛΕΕΙ “ΟΧΙ” ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΤΗΣ, Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΕΊΝΑΙ: ΜΕ ΑΠΕΙΛΕΙΣ; Η ΚΟΡΗ ΦΤΑΙΕΙ ΣΤΟ ΟΤΙ ΑΦΗΣΕ ΧΩΡΟ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΝΑ ΤΗΝ ΕΛΕΓΧΕΙ ΓΙΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΣΕΒΑΣΜΟ ΝΑ ΜΗΝ ΤΗΝ ΠΙΚΡΑΝΕΙ (Η ΜΑΜΑ ΕΚΛΑΙΓΕ ΣΥΧΝΑ) ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΑΚΟΥΕΙ ΤΙΣ ΦΩΝΕΣ ΤΗΣ ΟΤΑΝ ΤΗΣ ΠΗΓΑΙΝΕ ΚΟΝΤΡΑ. Η ΜΗΤΕΡΑ ΕΛΕΓΕ ΚΑΙ ΛΕΕΙ ΠΑΝΤΑ ΟΤΙ ΘΕΛΕΙ ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΗΣ. ΔΕΝ ΑΜΦΙΒΑΛΛΩ ΟΤΙ ΤΑ ΑΓΑΠΑΕΙ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ.
Αγαπητή κυρία Κούτρα σας ευχαριστώ για το σχόλιό σας.
Μιλάτε στο τρίτο πρόσωπο (για κάποια κόρη και κάποια μαμά), αλλά υποθέτω ότι αναφέρεστε στον εαυτό σας και την μητέρα σας.
Αν υποθέτω σωστά, λυπάμαι που η σχέση σας με τη μητέρα σας έχει τις εντάσεις που περιγράφετε (διαμάχες γύρω από τα θέματα των ορίων, του σεβασμού, του ελέγχου, των φανερών ή κρυφών προθέσεων, την ανάληψη της ευθύνης των συμπεριφορών, τα ζητήματα εξάρτησης και λοιπά).
Δυστυχώς, δεν μπορώ να ξέρω αν η μητέρα σας έχει ή δεν έχει επίγνωση ότι καταπατά τα όρια σας, αλλά αναρωτιέμαι το εξής: σας είναι απαραίτητο να γνωρίζετε τα κίνητρά της προκειμένου να αλλάξετε μια κατάσταση που σας ενοχλεί; Θα σας θύμωνε ή θα σας πλήγωνε αν ξέρατε ότι το κάνει συνειδητά; Θα σας έκανε να νιώσετε ενοχές το να βάλετε όρια αν ξέρατε ότι εκείνη κάνει ό,τι κάνει χωρίς να έχει επίγνωση;
Κατανοώ ότι η οικονομική σας εξάρτηση περιπλέκει σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό τα παραπάνω ζητήματα, αλλά κατά τη γνώμη μου θα ήταν πολύ βοηθητικό να διερευνήσετε σε βάθος αυτή την τόσο συγκρουσιακή σχέση που περιγράφετε να έχετε με τη μητέρα σας – όχι απλώς για να βελτιωθούν ενδεχομένως τα πράγματα μεταξύ σας, αλλά κυρίως για να καταλάβετε ακόμα καλύτερα τον εαυτό σας.
Γεια σας κυρία Φατούρου! Βρήκα πολύ χρήσιμο και βοηθητικό το κείμενό σας! Θα ήθελα ν ρωτήσω το εξής: πως συγχωρεί κανείς τον εαυτό του όταν καταλαβαίνει πως άφηνε πάντα τους άλλους να τον εκμεταλλεύονται επειδή δεν έθετε όρια; Είμαι στη φάση που το επεξεργάζομαι κιι νιώθω άσχημα που για χρόνια δεν προστάτευσα τον εαυτό μου σε διάφορες στιγμές και περοστάσεις της ζωής μου. Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Αγαπητή Μίρκα, το ερώτημα που θέτετε είναι, κατά τη γνώμη μου, από τα δυσκολότερα… Πραγματικά, πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να “συγχωρέσουν” τον εαυτό τους όταν συνειδητοποιούν ότι έχουν ενεργήσει με τρόπους μη βοηθητικούς για τους ίδιους. Εκείνο που σκέφτομαι είναι ότι, συνήθως, βοηθάει να καταλάβουμε τους λόγους για τους οποίους δεν καταφέραμε να λειτουργήσουμε με ωφέλιμο τρόπο στην κάθε περίπτωση και μέσα από αυτή την κατανόηση να οδηγηθούμε ίσως σε μια αποδοχή των τότε περιορισμών μας… Πολλές φορές, μετά από αυτήν την κατανόηση και αποδοχή προκύπτει οργανικά η “συγχώρεση”…
Σας ευχαριστώ για το σχόλιο και σας εύχομαι καλή συνέχεια και ευτυχή κατάληξη στη διαδικασία που έχει ξεκινήσει για εσάς.
Καλημέρα σας. Βρήκα εμένα σε όλα αυτά που διάβασα. Μόλις βγήκα από μια σχέση… Θα με βρω που θα πάει θα με σεβαστώ και θα δημιουργήσω μια όμορφη σχέση που θα με κάνει να χαμογελάω. Τώρα όμως θέλω να μείνω μόνη μου για όσο χρειαστώ έτσι ώστε να με βρω να με σεβαστώ για αλλαγή. Να είστε καλά τι να πω το σύμπαν έστειλε μπροστά μου τα άρθρα σας. Ευαγγελια
Θα με βρω, θα με σεβαστώ, θα δημιουργήσω μια όμορφη σχέση, θα μείνω μόνη μου για όσο χρειαστώ… Τα σχέδιά σας μου φαίνονται υπέροχα Ευαγγελία. Πόσο με συγκινεί να βλέπω έναν άνθρωπο να αναλαμβάνει την ευθύνη, να φροντίζει, να είναι σε επαφή με τον εαυτό του. Να είστε καλά!